روزانه

خدای را سپاس که دشمنان ما را از نادانان قرار داد

الحمد لله الذی جعل أعدائنا من الحمقی

خوشحالی زائدالوصفی از اندرونم می جوشد و چقدر این حدیث آرام بخش که امام صادق فرمود: خداوند را سپاس که دشمنان ما را از جاهلان و ابهلان خلق کرده است.

و باز همان آیه قرآن که به راستی که پس از هر دشواری ، آسودگی وجود دارد. هرگز بیان نشده که زمان دشواری ها چقدر می باشد. اما خداوند به کسانی که دشواری را تحمل می کنند و با خرد و تعقل به جنگ جهل میروند بشارت داده است که روزی آن دشواری ها به سر خواهد رسید حتی اگر آن دشواری ها و زمانش به حدی باشد که موها و ریش هایمان مانند آرد و برف سپید شود.  آن آسودگی و آرامش رخ خواهد داد.

احمق نادان

ارتباط این آیه و آن حدیث و تصویری از حدیث مولا علی ، حرکت جوهری صدرالمتالهین ملاصدرا را به خوبی تبیین  می کند فرض کنید جاهلی با دروغ و کذب ذات پلید خودش را مخفی میکند و خود را در چشم کسی بالا میبرد اما  خود به نیکی میداند که در درونش تفاوت است و این شرک و دوگانگی یا چندگانگی درونی خود را مخفی کرده است. اما در گذر زمان : دردا، که راز پنهان خواهد شد آشکارا !  در حالت دوم میتوان اینچنین تصور کرد که آنچه ما از ذات مخاطب خود پنداشته بودیم در آن زمان درست بوده است. باز حرکت جوهری ملاصدرا عیان است که جز ذات الله همه چیز در تغییر و تبدیل و حرکت است یا به سوی تعالی انسانی یا تنزل انسانی.

طبق نظریه اثبات شده معاد فیزیکی ملاصدرا، یکی از دلایل فشار قبر تعلق است. تعلق به هر آنچیزی که در دنیا تو را پای بست و دلبسته کرده است. باید که دل برید. از کثرات باید به وحدت حرکت کرد حتی از عشق به معشوقی که خود را جلوه خدا جا زده است میتوان دل برید. اما چگونه؟ کاریست دشوار.

مرد افکن و طاقت فراست دل بریدن از عشق. دل بریدن از انسان ها، دل بریدن از مال دنیا، دل بریدن از پول و پست و مقام و کار و آنچه آدمیان به آن مشغولند.  همان گفته مولا علی که جاهل خود را بالا میبرد و سپس پست میکند ، وقتی جاهلی در نظر تو پست شد، تویی که با عقل اندیشیده ای و در مقام قیاس با گذشته مقایسه میکنی و حرکت جوهری ملاصدرا را میبینی و درک میکنی، راحت و آسوده ترک تعلق میکنی.

وای از این مولا علی که چنان مردی بود که گفت دنیا و همه چیزش برایش از آب بینی بزی بی ارزش تر است.  حال، من چیزی را که به آن دل بسته بودم به حقیقت و چشم دل آب بینی بز میبینم. ترک تعلق رخ داده و من آزاد و رها شده ام. نه تنها از ذهنن رو روحم، که حتی در هارد اکسترنال من باقی مانده عکس ها و فیلم ها و صداها و دکلمه ها، برای همیشه  Shift + Delete شد. مولانا در تمثیل عشق رزرگر را پس از مرگ چنین میگوید که او در دم زیر خاک شد.

  • این بگفت و رفت در دم زیر خاک ** آن کنیزک شد ز عشق و رنج پاک‌‌
  • ز انکه عشق مردگان پاینده نیست ** ز انکه مرده سوی ما آینده نیست‌‌
  • عشق زنده در روان و در بصر ** هر دمی باشد ز غنچه تازه‌‌تر
  • عشق آن زنده گزین کاو باقی است ** کز شراب جان فزایت ساقی است‌‌

اما تعلقات من برای خاک هم بی ارزش است، باید در خاک تخمی کاشت و نهالی رویاند تا به ما نفس بدهد. در مورد چیزی که از آن رفع تعلق شده است باید این آیه شریفه را خواند: کُلُّ مَنْ عَلَیْهَا فَانٍ (*) وَیَبْقَىٰ وَجْهُ رَبِّکَ ذُو الْجَلَالِ وَالْإِکْرَامِ

به باد فنا سپردم همه چیز را و آنچه باقی است وجه رب توست ! خدای با عظمت و جلال و اکرام.

حال که همه چیز فانی شد برای من. در عالم دنیا چند صباحی راحت زندگی حیوانی کنند و بمیرند.

حال باید دلبری برگزینم که مپرس ، باید آخر کار به هوای کسی بروم که به هوایش آب دیده ام بسی روان شود. آن چنان که مپرس. و باز به همان غزل حافظ برگردیم. همه چیز در تقدیر و توکل به خداوند چه زیباست در دو بیت اول میگوید: درد عشقی کشیده ام که مپرس ، زهر هجری چشیده ام که مپرس. این همان سختی هایی است که پس از آن آرامش و راحتی در انتظار ماست که در قرآن وعده داده شده است.

من چه سبزم امروز و چه اندازه تنم هوشیار است در دل من چیزی است، مثل یک بیشه نور، مثل خواب دم صبح و چنان بی تابم، که دلم می خواهد بدوم تا ته دشت، بروم تا سر کوه دورها آوایی است، که مرا می خواند…

دیگر نخواهم گفت:

اندر این گوشه خاموش فراموش شده

کز دم سردش هر شمعی خاموش شده

دیگر نخواهم گفتم:

نفسم مییییی گیرد ! که هوا هم اینجا زندانیست.

نفس من حتی در دنیا به سوی حق شتابان خواهد دوید.

فردا به پارک قیطریه میروم و زیر درختان چنار نفس میکشم. امیدوارم باد بوزد. بادی که فراموشی آورد از این هشت سال و پس از آن نسیمی که در آغوش خداست به آغوش من بوزد.

ای دریغ از این سالها که

یار در خانه و ما گرد جهان میگشتیم !

رفع تعلق
رفع تعلق

حالا هم که شب شادی و شعف هست میخوام یه آهنگ که تو دهه هشتاد خیلی گوش میدادم گوش بدم

آراسپ کاظمیان

میان عاشق و معشوق هیچ حائل نیست - تو خود حجاب خودی حافظ از میان برخیز (حافظ)
همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا